Hatay'ın Anavatana Katılması

1. Dünya Savaşı’ndan sonra kendi kaderini yazmak için savaşan Türk milleti Millî Mücadele’yi kazanarak yeni bir devlet kurmayı başarmıştı. Millî Mücadele dönemini resmen sona erdiren ve yeni Türk devletinin ebedîyen tapusu olan Lozan Barış Antlaşması ile Türkler yeniden bağımsızlığına kavuşmuştu. Fakat Lozan’da çözülemeyen birkaç mesele vardı. Bunlardan biri de Hatay idi.

Hatay, Fransızlar tarafından işgal edilmişti. Ankara Antlaşması’ndan sonra Fransızlar bizimle ateşkes imzalayıp işgal ettikleri yerleri boşalttılar. Ancak buna Hatay dâhil olmadı. 24 Temmuz 1923 tarihinde imzalanan Lozan ile de Hatay Fransız yönetiminde kaldı.

Fransızlar 9 Eylül 1936’da Suriye’ye bağımsızlık verilmesini kabul etti ancak İskenderun Sancağı’nı buna dâhil etmedi. Bunun üzerine Türkiye Fransa’ya nota verdi. Konu Milletler Cemiyeti’ne taşındı. 1 Kasım 1936 tarihinde Mustafa Kemal Atatürk tavrını net bir şekilde ortaya koydu ve 2 Kasım’da İskenderun Sancağı’na Hatay ismini verdi. Ardından Aralık 1936’da şehre Hatay Bayrağı’nı hediye etti.

Milletler Cemiyeti tarafından gönderilen komisyon 1 Ocak 1937’de gözlemlerine başladı. 27 Ocak 1937 tarihinde Hatay’a bağımsızlık verilmesine karar verdiler. Uzun ve karmaşık süren seçim döneminden sonra 2 Eylül 1938’de Hatay Devleti kuruldu.

Hatay Devlet Başkanı Tayfur Sökmen’in önderliğinde 29 Haziran 1939 tarihinde, mecliste yapılan oylama ile Türkiye’ye katılma kararı alındı.