Turgut Özakman

Yazar
Bir Avuç Nefes

Kategori
Yazar

Ağustos & Eylül 2024 - Sayı 4

    1 Eylül 1930’da Ankara’da doğdu.

    Yazar, okul hayatına 1936’da Bakırköy Taş Mektep’te başladı.

    Özakman, ailesinin maddi gücünü yitirmesi üzerine eşyaların birer birer satılmasıyla boş kalan evin alt katında ve bahçesinde, mahalledeki çocuklarla birlikte okuduğu öyküleri ve masalları oyunlaştırmaya başladı.

    1941’de Kurtuluş’taki Birinci Ortaokul’a kaydoldu. Sonra 1944’te Ankara Erkek Lisesi’ne başladı ve arkadaşlarıyla birlikte Halkevinde sergilenen oyunları izleyip, derslerine Halkevi kitaplığında çalıştı,

    1945’te Ankara Atatürk Lisesi’nde Maeterlinck’in “Evin İçi” oyunuyla ilk kez sahneye çıktı ve yönetmenlik denemelerinde bulundu.

    1946’da okulun mezunlar derneği tarafından düzenlenen 1. Edebiyat Yarışması’nda “Bir Bayram Sabahı” öyküsüyle birinci oldu, lise son sınıfta kaleme aldığı bir öykü de 1946’da Ulus gazetesinde çıktı.

    Aynı yıl ilk oyunu olan “Masum Katiller”i yazdı. Bu oyun sayesinde Atatürk Lisesi Mezunlar Derneği tarafından 1947’de düzenlenen 2. Edebiyat Yarışması’nda birinci oldu.

    Özakman, o yıl Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne kaydoldu. “Hisar” dergisinde öykülerinin de çıkmaya başladığı 1951’de “Pembe Evin Kaderi” oyunuyla kısa zamanda tanınmaya başlayan yazarın bu eseri önce Devlet Tiyatrosu’nda sahnelendi, ardından ise Şehir Tiyatroları repertuvarına alındı.

    Bir süre avukatlık yaptı. Köln Üniversitesi Tiyatro Bilimi Enstitüsü’ne devam ettikten sonra Devlet Tiyatrosuna Edebi Kurul raportörü olarak girdi.

    Üçüncü oyunu olan “Güneşte On Kişi” ocak 1955’te Nihat Aybars yönetiminde Ankara Devlet Tiyatrosu’nda sahnelendi.

    ”Duvarların Ötesi” oyunu 1964’te sinemaya uyarlandı. Özakman, aynı yıl Orhan Kemal ve Halit Refik ile birlikte “Gurbet Kuşları” adlı filmin senaryosunu hazırladı, “Hisar” dergisinde iki yıl boyunca yayınlanacak olan “Gençlere Mektuplar” başlıklı yazılar yazmaya başladı.

    Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi Tiyatro Bölümü’nde 30 yıl “dramatik yazarlık” dersi öğretim görevlisi olarak çalıştı.

    Çok ses getiren “Fehim Paşa Konağı” ilk kez 1980-1981 sezonunda tiyatroseverlerle buluştu.

    Özakman, 1988’de Radyo Televizyon Yüksek Kurulu üyeliğine seçilirken, roman olarak tasarladığı bir konuyu, öneri üzerine 1989’da 20 bölüm halinde TRT’ye teslim etti. Ziya Öztan’ın yönetmen koltuğunda oturduğu “Kurtuluş” dizisi, 6 bölüm halinde çekildi ve 22 Mart 1994’te ilk bölümü yayınlandı.

    Özakman, 1993’te ilk romanı “Korkma İnsancık Korkma” ile okuyucu karşısına çıktı. Turgut Özakman için 2005 yılı, “Şu Çılgın Türkler” kitabını yayımlamasıyla hayatında bir dönüm noktası haline geldi. Kurtuluş Savaşı’nı konu edinen bu romanla beklenmedik bir başarı elde edilirken, kitap uzun süre çok satanlar listesinin başında yer aldı ve eserin 400’den fazla kez basımı yapıldı.

    “Şu Çılgın Türkler”, yazarın “Türkiye Üçlemesi”nin ilk eseri olurken, “Diriliş-Çanakkale 1915” 2008’de, “Cumhuriyet-Türk Mucizesi 1-2” ise 2009 ve 2010’da yayımlandı.

    1998’de, kendisine, “üstün hizmetleri dolayısıyla” Anadolu Üniversitesi’nce Fahri Doktor unvanı verildi. Birçok oyun, senaryo, roman, tarih konusunda araştırma kitapları yazdı.

    Çeşitli ödüllerin yanı sıra 1999’da, “Türk toplumunun kültür ve sanat hayatına katkı ve hizmetlerinden dolayı” Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü’ne değer görüldü. 2005’te yayımlanan ve büyük yankı uyandıran Şu Çılgın Türkler adlı belgesel romanı dolayısıyla Yeditepe Üniversitesi, Samsun 19 Mayıs Üniversitesi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Ege Üniversitesi ve Ankara Üniversitesi tarafından Fahri Doktor unvanı, Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi ve Marmara Üniversitesi tarafından ise Topluma Katkı, Topluma Hizmet ve Atatürk Ödülü ile ödüllendirildi, pek çok kuruluştan özel ödül aldı.

    Afife Jale, Muhsin Ertuğrul, Sadri Alışık, Türkân Saylan Ödülü, İstanbul Barosu’nca Cumhuriyete Hizmet Ödülü, Antalya Eğitim-İş şubesince Başöğretmen Atatürk Ödülü verildi.

    Senaryosunu yazdığı Dersimiz: Atatürk’ün kitabı filmiyle birlikte 2010’da okurlarıyla buluştu. Çanakkale 1915 filmi 2012’de gösterime sunuldu.

    Turgut Özakman, rahatsızlığından dolayı 14 Eylül 2013’te hastaneye kaldırılırken, koroner arter hastalığı ve kalp yetmezliği sebebiyle 28 Eylül’de vefat etti.

Tiyatro Oyunları

• Bütün Oyunları 1: Şu Çılgın Türkler (2006)

• Bütün Oyunları 2: Üç Destan – Delioğlan (2008)

• Bütün Oyunları 3: Ah Şu Gençler –  Hastane – Karagöz’ün Dönüşü – Kardeş Payı – Darılmaca Yok – Berberde – Ben Mimar Sinan – Ak Masal Kara Masal (2008)

• Bütün Oyunları 4: Pembe Evin Kaderi – Ocak – Kanaviçe – Paramparça (2008)

• Bütün Oyunları 5: Sarıpınar 1914 – Fehim Paşa Konağı – Resimli Osmanlı Tarihi – Bir Şehnaz Oyun (2009)

Romanları

• Korkma İnsancık Korkma (1994)

• Romantika (2000)

• 19 Mayıs 1999 Atatürk Yeniden Samsun’da (2002)

• Şu Çılgın Türkler (2005)

• Diriliş – Çanakkale 1915 (2008

Meslek Kitapları

• Oyun ve Senaryo Yazma Tekniği (1983)

• Radyo Notları (1969)

Senaryoları

• Keloğlan Aramızda (1972)

• Tuzsuz Deli Bekir (1972)

• Keloğlan’la Cankız (1973)

• Turhanoğlu (1975)

• Kurtuluş (1989)

• Cumhuriyet (1998)

• Dersimiz; Atatürk (2009)