Yıldız Kenter
Türkiye’nin önemli tiyatro sanatçılarından biri olan Yıldız Kenter ya da tam adıyla Ayşe Yıldız Kenter Güngör 11 Ekim 1928’de İstanbul’da doğdu.
Ankara Devlet Konservatuarını bitirdi. On bir yıl Ankara Devlet Tiyatrosunda çalıştı. Yüzden fazla tiyatro oyununda yer alan sanatçı 1959’da Devlet Tiyatrosu’ndan ayrıldı. Kardeşi Müşfik Kenter ve eşi Şükran Güngör ile Kent Oyuncuları Topluluğunu kurdu.
“Hanım”, “Beyaz Melek”, “Kızım Ayşe” ve “Pembe Kadın”ın da aralarında olduğu çok sayıda film ve “Ben Anadolu”, “Anna Karenina”, “Gece Mevsimi” adlı eserlerle büyük ses getirdi.
1962’de tiyatro hizmetlerinden dolayı “Yılın Kadını” seçildi. 1968’de İstanbul’da Kenter Tiyatrosunu açtı.
Sinema oyuncusu olarak üç kez “Altın Portakal” ödülüne layık görüldü. Sovyetler Birliği, Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık, Almanya, Hollanda, Danimarka, Kanada, Yugoslavya ve Kıbrıs’ta İngilizce ve Türkçe oyunlar sergiledi. Otuz yedi yıl sahne hocalığı yaptı.
Finlandiya Dünya Kadın Kuruluşu tarafından yüzyılın en başarılı yüz kadınından biri olarak onurlandırıldı.
19 Mayıs 1997’de Uluslararası İstanbul Festivali tarafından ömür boyu tiyatro sanatına katkısından dolayı verilen onur ödülü kendisine Dame Diana Rigg tarafından takdim edildi.
Yıldız Kenter yaptığı bir açıklamada şunları dile getirdi:
“Sanat zaten bir yaşam gücüdür bence. Onun için herhalde sevgili Atatürk’ümüz, ‘Sanatsız bir ülkenin hayat damarlarından biri kopmuş demektir.’ der. Ben de ona bütün yüreğimle katılıyorum. Yaşama yaşam katan, yaşamı katlayan, uzatan, renklendiren ve zenginleştiren inanılmaz bir güç.”
Shakespeare, Çehov, Brecht, Ionesco, Pinter, Albee, Tenessee Williams, Alan Ayckbourn, Arthur Miller, Brian Freil, Neil Simon, Athol Fugard, Sergey Kokovkin gibi uluslararası yazarların yanı sıra Melih Cevdet Anday, Necati Cumalı, Güner Sümer, Adalet Ağaoğlu, Zeki Özturanlı, Güngör Dilmen ve Muzaffer İzgü’nün oyunlarını da sahneye koyan Kenter, 1981’de “Devlet Sanatçısı” ünvanını aldı.
Sanatçı, 1995’te Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından tiyatro sanatına katkılarından ötürü “Onur Ödülü”, 1998’de “Cumhurbaşkanlığı Büyük Kültür ve Sanat Ödülü”, 1999 ve 2000’de “Afife En İyi Kadın Oyuncu Ödülü”nü aldı.
2019’da uzun zamandır mücadele ettiği akciğer rahatsızlığı sebebi ile İstanbul`da hastaneye kaldırılan Yıldız Kenter, yaşa bağlı solunum yetmezliği sebebiyle 17 Kasım 2019 tarihinde hayatını kaybetti.
Tiyatro Oyunları
• Goethe: Faust – Tatbikat Sahnesi (1945)
• Ahmet Kutsi Tecer: Köroğlu – Tatbikat Sahnesi (1948)
• William Shakespeare: 12. Gece – Tatbikat Sahnesi (1948)
• Ahmet Muhip Dıranas: Gölgeler – Ankara Devlet Tiyatrosu (1952)
• William Shakespeare: Hamlet – İstanbul Şehir Tiyatrosu (1959)
• Güner Sümer: Yarın Cumartesi – Site Tiyatrosu (1961)
• Anton Çehov: Martı – Kent Oyuncuları (1998)
• Yıldız Kenter: Hep Aşk Vardı – Kent Oyuncuları (2001)
• Güngör Dilmen: Ben Anadolu – Kent Oyuncuları (2007)
• Neyzen Kerem Tufan: Miras Kültürel Müzik Ses Nefes Ruh Beden – İzmir Adnan Saygun Kültür Merkezi (2013)